مووچە بەرامبەر گەڕانەوە بۆ سنوور، دەستپێكردنی قۆناغێكی مەترسیدار

دوای هاتنی وەزیری دەرەوەی توركیا بۆ بەغداو هەولێر، واپێدەچێت دوا هێڵی ئەو پلانە مەترسیدارە داڕێژرابێت، كە لەلایەن هێزە هەرێمییەكانەوە نەخشەی بۆ كێشراوە، مەسەلەی مژوولكردنی خەڵك لەباشووری كوردستان بە قەیرانی مووچەو زەقكردنەوەی چەك كردنی هێزەكانی رۆژهەڵات، كە خۆیان لە بنەڕەتدا هێزی سڕكراوبوون، دوور خستنەوەیان لەناوچە سنوورییەكان.، ئەمانە هەمووی دەكەونە چوارچێوەی ئامادەكردنی گۆڕەپانێكی شەڕی فراوان وخۆشكردنی زەمینەی شەڕ لە باشووری كوردستان، بە واتایەكی تر جێبەجێكردنی ئەو ستراتیژەیە، دەیەوێت باشووری كوردستان بەتەواوی بكات بە گۆڕەپانی شەڕو دۆخەكە بگەڕێنێتەوە بەر لە قۆناغی راپەڕین، بەمەش دوا هیواكانی سیستەمی تاكجەمسەری و خەونەكانی كورد لەو قۆناغەدا لەگۆڕ دەنرێن، ئەگەر بێتوو ئەمریكا خۆشی بەشێك بێت لەو سیناریۆیە!
شان بەشانی زەمینەخۆشكردن لەباشووری كوردستان بەناوی لێدانی پارتی كرێكارانی كوردستانەوە، بە هاوكاری ئێران، جۆرە رێككەوتنێكیش لەنێوان هەردوو رژێمی توركیاو سوریاو ئەنجام دراوەو وا پێدەچێت هێرشكردنە سەر رۆژئاوای كوردستانیش لە ئان وساتدا بێت، ئەمەش ئەوە رووندەكاتەوە، كە گۆڕەپانی شەڕی ئەمجارە لە رۆژئاوای كوردستانەوە درێژ دەبێتەوە تاوەكو باشووری كوردستان، رێك تا دەگاتە زینی وەرتێ، ئەو شوێنەی، كە ناوچەی هەژموونی توركیای تیادا بە كۆتا دێت وناوچەی هەژموونی ئێران تیایدا دەست پێدەكات.
سەرنجێك لەو پانتاییە جوگرافییە ئەوەمان بۆ دەردەخات، كە كرۆكی ستراتیژەكە درێژكردنەوەی پشتێنەی سنوورییە، كە توركیا ناوی ناوە ناوچەی ئارام، بەشێوەیەك ئەو پشتێنەیە لە چیای كرمانجان، واتە ناوچەی عەفرین(دەریای سپی ناوەڕاست)، درێژ دەبێتەوە، تاوەكو دەگاتە دوا خاڵی سنووری ئێراق وئێران لە خانەقین، ئەمەش بەواتایەكی تر، ئەگەرێكی زۆر لە ئارادا دروست دەكات، كە سەرباری رێككەوتن لەسەر كشانەوەی بەشێك لەهێزە چەكدارەكانی رۆژهەڵات، ئێران پەلاماری باشووری كوردستان بدات وهاوشێوەی توركیا هەوڵبدات بەقووڵایی 30 كیلۆمەتر بێتە ناو سنووری باشووری كوردستانەوە، بەم چەشنە سنوورەكانی باكووری باشووری كوردستان 30 كیلۆمەتر، واتە سەختترین ناوچەكانی لەدەست دەدات، كە لەسەرەتای سەدەی بیستەمەوە وەك لانكەیەك بووە بۆ بزووتنەوە چەكدارییەكانی كورد!
دیارە لە ئێستادا ئێراق، كە بەشێوەیەكی ناڕاستەوخۆ لەلایەن ئێرانەوە بە پلەی یەكەم وتوركیا بە پلەی دووەم بەڕێوە دبرێت، جگە لە سازش كردن و ئامادەبوون لەدەست بەرداربوون لەو پانتاییە جوگرافییە بۆ ئەو دوو وڵاتە زیاتر هیچ بژاردەیەكی تری نییە، ئەمە جگە لەوەی هێڵی ناسیونالیست وراسیزمی عەرەبی لەئێراق، خۆشی ئامادەیە هەموو سازشێك بكات، بەرامبەر ئەوەی كورد هەموو دەستكەوتەكانی لەدەست بدات.
ئەو ستراتیژە هەرێمییە ئەگەر بێت وسەربگرێت، ئەوە زیانێكی یەكجار گەورە بەكورد دەگات، بەدرێژایی سەدەی بیستەم دووچاری ئەو شكستە نەبووە، كە دووچاری دەبێت، لەبەرئەوەی دروستكردنی ناوچەیەكی ئارام، كە لەبنەڕەتدا زەمینە خۆشكردنە بۆ گۆڕینی دیمۆگرافیای ئەو ناوچە سنوورییانە، ئەمجارەیان، بەپێچەوانەی قۆناغی دوای جەنگی یەكەمی جیهان، كە كوردستان لەسەر بنەمای جوگرافی دابەش كرا، لەسەر بنەمای دیمۆگرافی دابەش دەكرێتەوە وكۆمەڵێك دیواری مرۆیی لەنێوان پارچەكاندا دروست دەكرێت، بۆئەوەی لەهەموو لایەكەوە دیمۆگرافیای كوردستان بگۆڕن وكورد بتوێننەوە.
ئەم گۆڕانكارییە مەترسییدارانە روودەدات، لەكاتێكدا باشوور بە مەسەلەی مووچەو رۆژهەڵات بەمەسەلەی گواستنەوەی هێزە چەكدارەكانی خەریك كراوە، دوور نییە پێدانی مووچە شان بەشانی دەستپێكردنی ئەو شەڕە بێت، كە لەبنەڕەتەوە مۆركی شەڕی ناوەخۆی كوردی – كوردی پێوە لكاوە، بەڵام بەناوی سوپای ئێراق وتوركیاو ئێرانەوە ئەنجام دەدرێت، بۆئەوەی خەڵك زیاتر خەریك بكەن.
لەو دۆخە ئاڵۆزەدا باشترین بژاردە بۆ كورد ئەوە بێت، كە رێگە نەدات، یاخود تا بۆی دەكرێت خۆی لەو شەڕە دوور بخاتەوە، لەبەرئەوەی شەڕەكە تەنیا لێدانی پارتی كرێكارانی كوردستان نییە، وەك بانگەشەی بۆ دەكرێت، بەڵكو لێدانی كۆی مەسەلەی كوردە، بەرپرسیاریەتی شەڕێكی وا، لەكەیەكی هێندە دزێوە، سەرباری بوونی زۆر لەكەو پەڵەی ناشیرین لەمێژووی بەناو حیزبەكانی باشوور، بەڵام هیچیان بە قەد ئەوە لەكەیە قێزەون ودزێو نابێت، رەفتارێكی لەو شێوەیە رێك واتای بڕینەوەی ئەو دارەی خۆیان لەسەری وەستاون.

هەروەها چێکی بکە

بۆ دووەمین ساڵیادی شەهیدی پێشەنگ مامۆستا شەماڵ

سەید خالید سەرەتا لە کەسەیەتی شەهید مامۆستا شەماڵدا، بەرێزو وەفادارییەوە سەرجەم شەهیدانی رێی ئازادیی کوردستان، …