ڕژاک: قومارکردن بە ژن و خێزانەوە، قومارکردنە بە خاک و نیشتمان

ڕژاک لەبارەی مەترسییەکانی بڵاو بوونەوەی دیاردەی قومارکردن لە کۆمەڵگەدا ھۆشداریی دەدات و داوا لە سەرجەم لایەن و توێژەکانی کۆمەڵگە دەکات بەرپرسیارێتی خۆیان بەجێبهێنن و هەڵوێست وەربگرن. جەختیشیکردەوە: قومارکردن بە ژن و خێزانەوە، قومارکردنە بە خاک و نیشتمان.

دوای بڵاوبوونەوەی لێدوانی پارێزەرێک بەناوی” هێرۆ عەتار”، کە باسی لە زۆربوونی حاڵەتەکانی قومارکردن بە ژن و خێزان کردبوو، ڕێکخراوی ژنانی ئازادیی کوردستان (ڕژاک) لە سۆنگەی هەستکردن بە مەترسییە گەورەکانی بۆ سەر کۆمەڵگە ڕاگەیەندراوێکی بڵاو کردەووە.

لە ڕاگەیەندراوەکەدا ڕژاکدا ھاتووە، کەسانێک بتوانن خێزانی خۆیان بفرۆشن و قوماری پێوە بکەن، ئەوە بەدڵنیاییەوە ئامادەن بست بە بستی ئەم خاکە و تەواوی کۆمەڵگەش بفرۆشن.

ڕژاک داوای لە سەرجەم لایەنە پەیوەندیدارەکان و توێژەکانی کۆمەڵگا کردووە، بەرپرسیارێتی خۆیان بەجێبهێنن و ڕێگەچارەی جددی بۆ بەرەنگاربوونەوەی ئەو دیاردە مەترسیدارە بگرنەبەر.

دەقی ڕاگەیەندراوەکەی  ڕژاک بەمشێوەیەیە:

لە کاتێکدا ئەم هەرێمە لە مەترسییەکی گەورەی سیاسی و ئابووریی دایە، بەداخەوە بۆئەوەی خەڵک بێ ئاگابێت لەو مەترسییانە بە کاری جۆربەجۆر سەرقاڵ دەکرێن، ئەوەش مەترسییەکی تری گەورەیە بۆسەر کۆمەڵگەی باشووری کوردستان، کە تێکدان و بەلاڕێدابردنی تاک و کۆمەڵگە و خێزانە، ئەوەش قومارکردنە بە خێزانەوە.

کاتێکیش کۆمەڵگە و خێزان و تاک، دوور خرانەوە لە بەها ئەخلاقیەکان ئیتر بە ئاسانی دەستەمۆ دەکرێن و دەکەونە واری ڕادەست بوون بەو ئامانجانەی، کە داگیرکاران بۆ ئەم هەرێمە هەیانە.

لەهەموو دۆخ و بارێکیشدا ژن قوربانیی سەرەکی و یەکەمینە، داگیرکاران بیانەوێت هەر خاکێک داگیربکەن سەرەتا ژن داگیردەکەن، کەلتوور و هونەر و ئەخلاق تێک دەدەن، لەم هەرێمەشدا ئەو ڕێگایانە بە ئاشکرا بەکاردێنن بۆ گەشتن بە ئامانجەکانیان.

ئێستا ماددەی هۆشبەر و یانەکانی کڕین و فرۆشتنی جەستەی ژن بە ئاشکرا و لەبەر چاوی کۆمەڵگە و خێزان دەکرێنەوە و ڕۆژانە ژنان لە دەرەوەی هەرێم و ناوەوە بازرگانیان پێوە دەکرێت.

بەوەشەوە نەوەستاون و قێزەونترین کاری تر بووەتە کاری سەرەکی ئەوانەی، کە دوورن لە بەها ئەخلاقیی وسیاسییەکان، ئەویش گۆڕینەوەی ژن و کچ و کوڕەکانیانە و لەقومارخانەکان قوماریان پێوەدەکرێت، ئەوەش دوورە لە بەها ئەخلاقی و ئاینییەکان و کەلتووری کۆمەڵگەی کوردی.

گۆڕینەوەی ژنان لەکاتی دۆڕان و قومارکردن دا، تاوانێکی گەورەیە بەرامبەر کۆمەڵگە و هەموو ژنان، ئەگەر بتوانن خێزانی خۆیان بفرۆشن و قوماری پێوە بکەن، ئەوە بەدڵنیاییەوە ئامادەن بست بە بستی ئەم خاکە و تەواوی کۆمەڵگەش بفرۆشن.

ئەو بازرگانییەی بە کچان و ژنانی کورد کرا لەماوەی ڕابردوو لە هێرشە داگیرکاریەکان و بە درێژایی مێژووی کورد و ئەو قومارکردنەی بە خێزانەوە کراوە و دەکرێت لەم کاتەدا هەمان ئەقڵییەتە.

لەبری بەرگری کردن لە خاک و نیشتیمان و کارکردن دژی ئەو مەترسیانەی لەسەر کەلتوور و هونەری کوردی هەیە، لەبری ئەوەی کاربکرێت دژی ئەو مەترسیانەی لەسەر ژینگە هەیە، لەبری ئەوەی کاربکرێت لەسەر چارەسەرێک بۆ برسێتی خەڵک و پێش خستنی هزر، زانست، هۆشیاری کۆمەڵگە، دێن و بازرگانی و قومار بە خێزانەوە دەکەن.

لەبری ئەوەی شوێنی هۆشیاری و پەروەردەکردن درووست بکرێت، قومارخانە و یانەی کڕین و فرۆشتنی ژنان دەکەنەوە، ئەو مەترسیانەی کە لەسەر ئەم هەرێمە هەیە نابینن و مێشێک میوانیان نیە، دێن و بازرگانی و قومار بە هەمووشتێکەوە دەکەن.

گەنجی ئەم هەرێمە لەبەر بێکاری و نەبوونی ژیانێکی شایستە کۆچ دەکەن و ڕووبەڕووی مردن دەبنەوە، ئالودەی ماددەی هۆشبەر دەکرێن وەکو سیاسەتێکی قێزەون تا نەبنە داینەمۆی پێشکەوتن و گۆڕانکاری لە کۆمەڵگەدا.

هۆکاری ئەو هەموو نەهامەتی و یاری کردنەی بە بەهاکان دەکرێن، دەسەڵات بۆ خۆیەتی، چوونکە بە ئازادی هەر کەس دەتوانێ قومارخانە و شوێنی بازرگانی کردن بە ژنەوە بکاتەوە و پەرەی پێبدات، لەکاتێکدا گەنج و ژن بناغەی بونیادنانی کۆمەڵگەن، بەڵام هەردووک لەم هەرێمەدا بوونەتە قوربانی ئەو ئەقڵیەتەی، کە تەنها بۆ بەرژەوەندی و مانەوەی دەسەڵات و بنەماڵە هەوڵ دەدەن.

هەر بۆیە پێویستە یاسا و لایەنی پەیوەندیدار کاری خۆیان بکەن و بەئەرکی خۆیان هەستن، لێپرسینەوەی جدی لەو دۆخە بکەن، هاوکات تەواوی کۆمەڵگە بەرپرسیارن بۆ هەڵوێست وەرگرتن.

داوا لەڕێکخراوەکانی ژنان، هەموو ژنانی ناو حیزب و لایەنەسیاسیەکان، دادگاکان، وەزارەتی کاروبارکۆمەڵایەتی، ڕوشنبیران و هونەرمەندان، مامۆستایان و تاک بەتاکی گۆمەڵگە دەکەین، بەهەموو شێوازێک هەڵوێست وەربگرن بەرامبەر ئەوکارە نەشیاوانە و هەموو پێکەوە کار و هەڵمەتی هۆشیاری و پەروەردەیی دەست پێ بکەین و چالاکی جۆربەجۆر ئەنجام بدەین و ئەو کەسانەی ئەو کارانە دەکەن ڕووبەڕووی یاسا و سزا بکرێنەوە.

هەڵوەشانەوەی خێزان و دوورکەوتنەوە لە بەها ئەخلاقیەکان مەترسییەکی گەورەیە بۆ سەر تەواوی نیشتمان.

ئەم لێدوانەمان بۆ هەموو کاتێک پێویستە و ئێستاش، کە ئەوکەیسەی باس لەقومارکردن دەکات بە خێزانەوە پێویستی بەم لێدوانە هەبوو، کە لەم ڕۆژانەدا خاتوونێکی پارێزەر باسی کەیسەکەی کردو کۆتایی نایەت و پێویستی بەکار و هەڵوێستی جدییە.

داوا لە گەلەکەمان دەکەین هەموو پێکەوە بەرامبەر ئەو کارە بووەستینەوە بۆ پاراستنی خێزان و کۆمەڵگەی کوردی، چوونکە ئەو کارانە جێگای قبوڵ کردن نین.

ڕێکخراوای ژنانی ئازادی کوردستان

٦ـی ئەیلولی ٢٠٢٣

 

هەروەها چێکی بکە

ژنانی تەڤگەری ئازادیی راگەیاندراوێکیان بڵاوکردەوە

سەدەی ٢١ سەدەی ژنە، داگیرکاریی رەتدەکەیەنەوە وەکو ژنانی باشوری کوردستان، درێژە پێدەری رێوڕێبازی ڤیان سۆران …