ته‌ڤگه‌ر کۆمه‌ڵگه‌یه‌کی ئازاد و دیموکرات و ژینگه پاریز
بابەتی پەیوەندیدار
ئیدریس سدیق
کاتێ خیانەت ئەو ژەهرەی وەك تیۆر، پڕاکتیك، فەلسەفە دەبێتە کلتور لەنێو فەرهەنگی هەر گەلێك یا نەتەوەیەك، رۆژ لە دوای رۆژ ژیان تاڵتر دەبێ، نیشتیمانیش قەدەری لەدەست خیانەتکاران بێت، هیچ پیرۆزی و بەهایەکی نامینێ، دەبێ چاوەڕوانی کارەساتی جەرگبڕی تری لێبکرێتەوە!
پرسی خیانەت (ناپاکی) ، شێواز و جۆری زۆری لە خۆوە دەگری، لە خیانەتی نیشتیمانی کە بە (تاوانی مەزن) ناسراوە، ناپاکی خێزانی، ناپاکی هاوڕێیایەتی، ناپاکی لە هزر و بیروڕا و… .
لە سەرجەم دەستور و یاسا و رێساکانی گەلانی دنیا، پرسی ئاسایشی نیشتیمانی و پارێزگاری خاك و نیشتیمان، ئەرکی هەموو تاکەکانی کۆمەڵگەیە، ناپاکیکردن و سنوور بەزاندنی هێڵی سوورە، سزاکەی ملپەڕاندن، لە سێدارەدان، گوللە بارانکردن یا زیندانی هەمیشەییە. جگە بە لەکەدارکردنی خێزان یا بنەماڵەکەی و بە نەفرەتکردنیان، ناویان دەخرێتە نێو زبڵدانی مێژو.
ئەوەی ئاشنا بێ بە مێژووی خەبات و تێکۆشانی گەلانی سەر زەمین، بەر لە دەستپێکی هەر بزووتنەوەیەك، شۆڕشێك یا یاخیبوونێك بەڕەنگاربوونەوە دژی داگیرکاری و ستەم و زۆرداری، سەرەتا پەرێزیان پاککردۆتەوە لە خائینەکان بە سزای خۆیان گەیەنراون ئینجا جاڕی شۆڕش دراوە.
دیرۆکی خەباتی ململانێ و بەڕەنگار بوونەوەی گەلان، بەسەرهات و رووداو گەلێکن، لە شۆڕش و ڕاپەڕینەکانی گەلانی باشووری رۆژهەڵاتی ئاسیا، لە ڤێتنام، لاوس، کەمبۆدیا، کوبا، بۆ ئەمریکای لاتین و وڵاتانی ئەفریقیا و… . چینییەیەکان شوورای مەزنیان دروستکرد، تا رێگری لە دزەکردنی هێڕش و پەلاماری داگیرکاری بگریت، بەڵام ناپاکی یەکێ لە پاسەوانی دەرگاوانەکان، خەونی سەروەری وڵاتەکەیان لەباربرد و پەلکێشی دوژمنانی وڵاتەکەیکرد! ڤێتنامییەکان، دوای بە سزاگەیاندنی ناپاکەکان، لاشەکانیان فڕێدەدایە ناو دەریا تا خاکی پێرۆزی نیشتیمانیان پیس نەبێ و ژینگەیەکی وڵاتپارێزی یەکگرتوویی لە دایکبێ. هۆشی مینە (Ho Chi Minh – 2/ 9/1969-19 /5/1890) رابەڕیشیان هاوسەرگیری نەکرد، نەوەك مناڵێك بنێتەوە لە نیشتیمانەکەی خۆشتر بوێت!
لە کۆتا سەدەی هەژدەم، شۆڕشگێڕە فەڕەنسییەکان ملی پاشا لۆیس (LouisXV1 / 21/ 1 / 1793 – 23 / 8 / 1754) ی شازدەمیان پەڕاند و لە لاشەکەیان لە سەری جیا کردەوە ! ناپلیۆن پۆناپارت( Napoleon Bonaparte – 15 / 8 / 1769 – 5 / 5 / 1821 ) ی ئیمپڕاتۆڕی فەڕەنسا، ئامادە نەبوو دەست لەناو دەستی ئەو هاوڵاتییە نەمساویە ناپاکە بنێت کە کەواسووری بۆ کردن بۆ داگیرکرنی وڵاتی نەمسا، وتی : ” ئیمپڕاتۆڕ دەستی ناخاتە ناو دەستی خائینان، ناپاکەکان وەك ئەوەوان دزی لەماڵی باوکیان بکەن بۆ دزەکان، نە باوکی لێیدەبووری، نە دزەکانیش ستایشی دەکەن ” ئینجا جۆڕگیك پارەی بۆ فڕێدا!
بنیامین فڕانکلین (Benjamin Franklin – 17 / 1 / 1706 – 17 / 4 / 1790)ی سەرۆکی ئەمریکا، لە نامەکەیدا بۆ (سیاتیل)ی سەرۆکی هۆزی هیندییە سوورەکان، کە داوایکردبوو زەوییەکانیان بە حکومەتی ئەمریکا بفرۆشن، سەرۆك هۆزەکە لە وەڵامەکەیدا دەڵێ: “ئەم خاکە هەرچی تێیدایە بۆ ئێمە پیرۆزە، خاك لە ناخی ئێمەدایە، ئێمە بەشێك لە خاکین و خاکیش پارچەیەکە لە ئێمە!” لە ناو عەرەبدا چیڕۆکی ناپاکی ئەبو رغاڵ بەربڵاو و شەرمهێنەرە، کاتێ چاوساغی بۆ لەشکرەکەی ئەبڕەهەی حەبەشی فەرمانڕەوای یەمەن کرد بۆ تێکدانی کەعبەی پیرۆز بەر لە هاتنی ئاینی ئیسلام، هەر بەو بۆنەوەشەوە، ئەنوەر سادات (Anwar El – Sadat – 25 / 12 / 1918 – 6 / 10 / 1981 )ی سەرۆکی میسر لە ئەنجامی دانیشتنی لەگەڵ ئیسڕائیلییەکان لە کامپ دێڤید بۆ پرسی ئاشتی ، لەناو عەرەبەکان ناڕەزایەتییەکی توندی بەدوایخۆدا هێنا و بە ئەبو رغاڵ ناوزەدکرا!
ماڕیشاڵ ئەرڤین رۆمێڵ( Erwin Rommel – 15 / 11 / 1891 – 14 / 10 / 1944 ) ناسراو بە ( رێوی بیابان ) لە جەنگی جیهانی دووەم، بەو تۆمەتەی خرایە پاڵ لە ناپاکی بەرامبەر هێتلەر خۆی کوشت!
مێژوو، پەند و ئەزموون وەرگرتنە، هەرگیز چاوپۆشی و پەردەپۆشکردن لە خیانەت و سازشکردن یا فرۆشتنی خاك نەکراوە! خیانەتکاران وەك هەڕە (مشار) وان، دانە تیژەکەیان لەناو جەستەی نیشتیمانەکەیە و دەسکیشیان لای دوژمنانە، هەموو جوولەیەکیان بۆ سەر یا بۆ خوار بە فرمانی داگیرکەرانە .
پسپۆڕانی سایکۆڵۆژی و دەروونناسی، خائینان وەك کەسانی لاواز، دەروون ئاڵوز، هەست بە بچووکیکردن، بێ توانا، شکستخواردوو، هیچ لەبارانەبوو ……. ، پێناسە دەکەن، ئاڵوودەبوان بە خیانەت، بۆ پڕکردنەوەی گرێ ئاڵۆزە دەروونییەکانیان، لە هەڵپەی چەمانەوە، راڕایی، خۆدەرخستن، تۆڵە سەندنەوە، خۆ فڕێدانە ناو باوەشی دوژمن، چاندنی تۆی دووبەرەکی و ناکۆکی، کارکردن لەسەر بێ ئەڕزشکردنی کۆمەڵگا، لێدان لە هێزی شۆڕشگێڕی وڵاتپارێزی، دەستبردن بۆ پیرۆزییەکان و شکاندنی شکۆی نەتەوە و ……. دان.
لە کەلتوری ئاژەڵ و باڵندەکانیش خیانەت رەتکراوەتەوە، لانە و هێلانەکانیان بە سەختی دەپارێزن.
شیشڕۆن (Marcus Tullius Cicero – 3 / 1 / 106 – 7 / 12 / 43 BC)ی راوێژکاری گەورەی میریی ئیمپڕاتۆڕییەتی رۆما وای بۆ دەچی کە: ” هێز و دەسەڵات خۆشە، بەڵام بە دەگمەن پەنجەکانی دەستی مرۆڤ بە خاوێنی لێی تێپەڕ دەبن ! ” .
ئاڵوودەبوون بە خیانەت لە دیرۆکی گەلی کورد، وەك دڵۆپە ئاوی( حەیا ) کەیە، هەرکاتێ تکا دەتکێ، خوێنبەربوونەکە ناوەستێ، شێرپەنجەکە تەشەنە دەکات، هەوری چڵکنی رەشە، ئاسمانەکەی تەنیوە، لە هۆکارە سەرەکییەکانی پەرشوبڵاوە پێکردن و کپکردنی بزووتنەوە و راپەڕینەکان، دەستی دەرەکی و خیانەت بووە، وەك خۆرە رەنجی بەباداوە، هەر لەسەر دەمی ( ماد ) ە وە ناپاکی ( هارپاك )ی گەورە سەر لەشکر و دەست تێکەڵاوکردنی لەگەڵ ( کۆڕش ) ی پادشای فارسەکان، ئیمپڕاتۆرییەتە پانو پۆڕ و فراوانەکەی لەتوپەتکردووە، تا ( هیڕودۆت پ ز 420 – Herodotus / 480 ) ی گەورە مێژوونووسی یۆنانی، ئاماژە بەو ناپاکییە ئەکات و ئاماژە بەوەدا دەکات کە مرۆڤ دەبێ دۆڕان هەڵبژێرێ بەرامبەر سەرکەوتنێکی ئابڕووچوانە، کاتێ دەست بۆ شکۆ و پیرۆزییەکانی نەتەوە دەبردرێت.
مێژووی کورد، لاپەڕەکانی داستانی خوێناوی خیانەت، کۆچ و مەرڴ بووە، هەر لاپەڕەیەکی هەڵدەدەیتەوە، ناپاکێك وەك خۆرە قووتبووەتەوە، لە داستانی قەڵای دمدم، لە سێدارەدانی هەر چوار ئەفسەرەکەی کۆماری مەهاباد کە لە وەسیەتنامەکەیان داوایانکرد چیتر بەدوای جەهالەت نەکەون، ئەوە ئەو خیانەتە بوو بەرەی سەقزیان چۆلکرد و شکستی بە کۆماری مەهاباد و لە سێدارەدانی رابەرەکانی هێنا، ئەو خیانەتە بوو کورد خەنجەری ژاراوی لە پشتی حکومەتە نیشتیمانییەکەی عەبدولکەریم قاسم وەشاند و گەلانی عێراقیان نوقمی خوێن و دۆزەخکرد، شەڕی ناوخۆیان هەڵگیرساند، خۆیان خستە باوەشی شا و ئاشبەتاڵیانکرد، پێش سوپای پاسداران کەوتن و کوردانی رۆژهەڵاتیان قەتل و عامکرد، کارەساتی هەکاری، قڕناقە و پشت ئاشان، راوەدوونانی وڵاتپارێزانی هەر چوار پارچە ، تیرۆر و زیندانیکردنیان.
لە راپەڕینیش خیانەت رێگربوو لە یەکڕیزی نەتەوەیی، یەك وتاری، بنیادنان و ….. ، تۆی دووبەرەکی، ناکۆکی، سەنگەر لە یەکگرتن، برسیکردنی خەڵك و بێ ئیڕادەکردنی و ….. جۆشدرا، دەمامکە قێزەونەکانی دەسەڵاتی خۆسەپێنی تاکڕەوی خێڵەکی خیانەتکار کەوتن، روخسارە ناشیرنەکان دەرکەوتن، نیشتیمانیش لە سەر مێزی بەرژەوەندی و دەستکەوت، هەڕاج و ئەتککرا، بۆ مانەوەی خۆیان دەستیان لەگەڵ شەیتانیش تێکەڵکرد ، شەهیدانیش سەر لە نوێ شەهید بوونەوە.
لە سایەی دەسەڵاتی خیانەتکاری پتر لە سێ چارەکە سەدە، شارەزایان و لێکۆڵەرەوانی بواری سیاسەت، نیشتیمانپەروەران و …… دەپرسن چ رۆژێك لەسەر پرسە چارەنووسسازەکان، ئاسایشی نەتەوەیی نیشتیمانی هاتوونەتە دەنگ ؟ کوا پڕۆژەکانی ژێرخانی ئابووری ؟چیکرا بۆ بەیەکەوە ژیان ، لێبوردەیی و …..؟
لە ساڵنامە، لە چوار وەرزەکەی ساڵ، لە مانگەکان، لە رۆژژمێر، هەر 31 ی ئابی 1996 ی پڕۆسەی ( آب المتوكل على الله ) نییە نیشتیمان خوێنی لێنەچۆڕێ، ساڵەهای ساڵە نیشتیمان زامدارە، خاکە سوتماکەکەی دەکەوێتە ژێر زنجیری ژەنگاوی تانك و زرێپۆشەکان و پۆستاڵی رەشی داگیرکەران! داکوتانی بنکە و بارەگای سەربازی و تەڕاتێنی هەواڵگرییەکان ، راوکردنی وڵاتپارێزان بە دڕۆنەکان و لە خوێن دەیانگەوزێنن …… هەزار و یەك خیانەت بەبێ ئەوەی خوێنی چۆڵەکەیەکیان لە لووتی بێت !
لەو دەڤەرە ژەنگهەڵهێنەر و شێدارە، خائینان، خیانەت پیرۆز دەکەن، خولی مەشق و راهێنان و پێگەیاندنی کۆیلەکانیان لەسەر ناپاکی، خۆبەدەستەوەدان، داشۆرین، چەمانەوە و ……. رادێنن.
نووسینەوەی مێژوو، بەرپرسیارێتی و ئەخلاقە، کاتیەتی هەڵوێست وەرگرتن و دانانی خاڵ لەسەر پیتەکان ونوقتەی سەردێڕ دابنێن.
لەسەردێڕێکی نوێ بپرسن چۆن هێڵی خیانەت بنبڕبکرێ و ئەو شێر پەنجەیە لە رەگەوە هەڵتەکێنرێ؟
سوود لە google وەرگیراوە
